အစ္စလာမ် သာသနာတွင် ဟလာလ်နှင့်ဟရာမ်(ပြုပိုင်နှင့်မပြုပိုင်)ဆိုသည်မှာ အဘယ်ကို ဆိုသည်အား သင်သိပါသလား...။
အစားအစာအပါအဝင် လူ့ဘဝရေးရာတွေနဲ့ ပတ်သက်လို အစ္စလာမ့် တရား ဥပဒေမှာ ဟလာလ်(Halal)နှင့် ဟရာမ်(Haram) ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရနှစ်ခုဟာ အလွန် အရေးပါပါတယ်။
ဟလာလ် ဆိုတာက အရဗီဘာသာစာပေအရ ဘုရားသခင် ချမှတ်ထားတဲ့ တရားဥပဒေနှင့် ညီခြင်း(lawful)နှင့်ပြုပိုင်ခြင်း(permitted)စတဲ့ အဓိပ္ပါယ် တွေ ရပါတယ်။ အစ္စလာမ့် တရားဥပဒေ(ရှရီအဟ်)အရ မွတ်စ်လင်မ်တွေ လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ အရာနဲ့ လုပ်ရပ်တွေကိုခေါ်ခြင်းဖြစ်တယ်။
ဟရာမ် ဆိုတာကတော့ အရဗီဘာသာစာပေအရ ဟလာလ်ရဲ့ဆန့်ကျင်ဘက်ကို ခေါ်တယ်။ ဆိုလိုတာက ဘုရားသခင် ချမှတ်ထားတဲ့ တရားဥပဒေနှင့် ကိုက်ညီမှုမရှိခြင်း(unlawful)နှင့် မပြုပိုင်(prohibited)လို အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ အစ္စလာမ့်တရားဥပဒေအရ မွတ်စ်လင်မ်တွေ လုပ်ပိုင်ခွင့်မရှိတဲ့ အရာနှင့် လုပ်ရပ်များကို ခေါ်တာဖြစ်တယ်။
- ဆရာဦးမြင့်သိန်း (ငြိမ်းချမ်းလုလင်) ၏ ဟလာလ် အစားအစာသည် ကိုယ်ကျင့်တရား ဖွံဖြိုးရေးနှင့် အစားအစာ ဘေးဥပဒ်ကင်းရေးကို အကျိုးပြုပုံ စာအုပ်မှ ကောက်နုတ်တင်ပြသည်။
"အီးဒ် မုဘာရက်"
🎉အီးဒ်နေ့ဟာ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်များရဲ့ ဥပုသ်ထွက် ပွဲတော်ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပုသ်လ အပြီးမှာ ကျရောက်တဲ့ ဝါကျွတ်ပွဲတော် ဖြစ်ပါတယ်။
ဥပုသ်စောင့်ထိန်းပြီး ဘုရားသခင်ကို ခဝပ်ဆည်းကပ်မှုတွေများစွာ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသူတွေအတွက် ဘုရားသခင် ဖန်ဆင်းရှင်က ချီးမြင့်ထားတဲ့ ပွဲတော် ဖြစ်ပါတယ်။ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေအတွက် မင်္ဂလာအပေါင်းနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ နေ့ထူးနေ့မြတ် တစ်နေ့လည်း ဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံက မိတ်ဆွေတွေ "မုန့်အစ်" လို့ သိကြတဲ့ အီးဒ်နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။
🎉ဘာကြောင့် မုန့်အစ်လို့ ခေါ်ကြတာလဲ?
အစ်နေ့မှာဆိုရင် အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တွေဟာ မုန့်မျိုးစုံ အထူးသဖြင့် မုန့်အချိုတွေ ဖြစ်တဲ့ စမိုင်၊ ကျောက်ကျော၊ ဆနွင်းမကင်း၊ ရွှေကြည် စတာတွေကို ပြုလုပ်ပြီး ဆွေမျိုးတွေ၊ သူငယ်ချင်းတွေရော၊ ဘာသာခြားမိတ်ဆွေတွေကိုပါ ဖိတ်ခေါ်ကျွေးမွေးလေ့ရှိပါတယ်။ ရပ်ကွက်ထဲလည်း အိမ်နီးနားချင်း တွေကို မုန့်အချို ဝေငှကြပါတယ်။ မြန်မာပြည်မှာဆိုရင်တော့ မုန့်ဟင်းခါး၊ လက်ဖက်သုပ်၊ ရွှေရင်အေး၊မုန့်လက်ဆောင်း စတဲ့ မြန်မာအစားအစာများကိုလည်း ချက်ပြုတ်ကျွေးမွေး ကြပါသေးတယ်။
🎉အီတီဆိုတာဘာလဲ?
အီးဒ်နေ့နဲ့ ပတ်သက်ပြီး မိတ်ဆွေတို့ ရင်းနှီးနေမယ့် နောက်ထပ် အသုံးအနှုန်းကတော့ "အီတီ" ဆိုတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အီတီဆိုတာက လူကြီးတွေက အီးဒ်နေ့မှာ ကလေးတွေပျော်အောင် ပေးကြတဲ့ မုန့်ဖိုး ဖြစ်ပါတယ်။ အီးဒ်နေ့မှာ အီတီပေးတာက ရှေးကတည်းက လုပ်လေ့လုပ်ထရှိတဲ့ ချစ်စရာ အစဉ်အလာတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျမ်းစာမှာတော့ အီတီပေးရမယ်ဆိုပြီး သတ်မှတ်ထားတာမျိုး မရှိပါဘူး။ အတင်း တောင်းတာမျိုးလည်း မလုပ်ရပါဘူး။
🎉အီးဒ်နေ့မှာ နောက်ထပ် ဘာတွေလုပ်ကြသလဲ?
အီးဒ်နေ့မနက်မှာတော့ မွတ်စလင်မ်တို့ဟာ နီးစပ်ရာ ဗလီဝတ်ကျောင်းတော် ဒါမှမဟုတ် ကွင်းပြင်တစ်ခုမှာ "အီးဒ်ဆွလာသ်" အီးဒ်နေ့ဝတ်ပြုမှုကို စုပေါင်း ဝတ်ပြုကြပါတယ်။
ကမ္ဘာ့နေရာဒေသ အသီးသီး၏ ဝတ်ပြုရာနေရာများမှ
"အလ္လာဟုအက်ဗရ်" (ဖန်ဆင်းရှင်ဘုရားသခင်သည် အကြီးကျယ်ဆုံး ဖြစ်တော်မူပါသည်)" ဆိုတဲ့ ကြွေးကြော်သံများ ကြားနေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
မွတ်စလင်မ်တိုင်းဟာ အီးဒ်နေ့မှာ အသစ်ဝယ်ထားတဲ့ ဝတ်ကောင်းစားလှတွေ၊ ဒါမှမဟုတ် မိမိမှာရှိတဲ့ အကောင်းဆုံး၊ အလှပဆုံးအဝတ်အစားတွေကို ဝတ်ဆင်ကာ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေဆီ သွားလည်ကြတယ်။ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေဆီ သွားရောက်တွေ့ဆုံ ဂါရဝပြုကြတယ်။ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် "အီးဒ်မုဘာရက် : ပျော်ရွှင်ဖွယ်အီးဒ်နေ့ဖြစ်ပါစေ" လို့ဆိုကာ ဖက်လှဲတကင်း နှုတ်ဆက်ကြတယ်။ မုန့်တွေ တည်ခင်း ဧည့်ခံကြတယ်။ မိသားစု မောင်နှမတွေ ဆုံစည်းကြတဲ့ နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ အီးဒ်နေ့ကို တစ်ရက်ပဲ ကျင်းပကြပါတယ်။
အချို့နိုင်ငံတွေမှာ ၃ရက်၊ အချို့နိုင်ငံတွေမှာ တစ်လလုံးအထိ ကျင်းပကြတာ တွေ့နိုင်ပါတယ်။
ဘုရားသခင် ဖန်ဆင်းရှင်က အီးဒ်နေ့မှာ ပျော်ရွှင်ကြဖို့ မိန့်ထားတော်မူပါတယ်။ ဘုရားသခင်ထံမှ ကောင်းချီးမင်္ဂလာများစွာ ကျရောက်တဲ့ မွန်မြတ်တဲ့ အီးဒ်နေ့မှာ သရုပ်ပျက်ဝတ်စားဆင်ယင်ခြင်း၊ ဟစ်အော် အပျော်ကြူးခြင်း၊ သီချင်းသံများ ကျယ်လောင်စွာ ဖွင့်ခြင်းများဟာ လုပ်ခွင့်မရှိ အထူးရှောင်ရှားကြရမယ့် ကိစ္စရပ်များ ဖြစ်ပါတယ်။
🤲Known Islam အဖွဲ့သားများကလည်း မိတ်ဆွေတို့ကို ပျော်ရွှင်အေးချမ်းဖွယ်အီးဒ်နေ့ဖြစ်ပါစေကြောင်း ဆုမွန်ကောင်း တောင်းလိုက်ပါတယ်။
